Lezingen-en-excursies

Klik op een titel om er meer over te lezen...

23-09-2025: Kerklatijn

Kerklatijn

Spreker: Jack Swaanen
Datum: dinsdag 23 september 2025
Locatie: 't Kwartier
Adres: Kerkstraat 10, 5721 GV Asten
Aanvang: 20:00 uur
Toegang: iedereen is welkom
Kosten: € 5 per persoon, voor leden, sponsors en vrienden van De Vonder gratis

De lezing wordt gegeven door Jack Swaanen, emeritus-diaken van de Franciscusparochie Asten-Someren en interim-docent Latijn en Grieks in het voortgezet onderwijs. Jack deelt zijn kennis en ervaring met klassieke en kerkelijke talen om ons meer te vertellen over de betekenis en ontwikkeling van het Kerklatijn door de tijd heen.

In deze lezing vertelt Jack over de oorsprong van het Kerklatijn en hoe deze speciale vorm van Latijn ontstond en groeide vanaf de vroege christelijke tijd. Hij bespreekt de belangrijkste kenmerken van het Kerklatijn, zoals de woordkeuze en de aanpassingen in de zinsopbouw, die het geschikt maken voor gebruik in de kerk. Ook legt hij uit hoe andere talen, zoals Grieks en Hebreeuws, invloed hebben gehad op het Kerklatijn en hebben geholpen om het zijn unieke vorm te geven. Jack zal ook het “Pater Noster” (Onze Vader) als voorbeeld gebruiken om te laten zien hoe het Kerklatijn werkt. Dit gebed geeft een goed beeld van de structuur en betekenis van deze taal. Verder bespreekt hij de rol van het Kerklatijn in de muziek, waar het vaak voorkomt in kerkelijke gezangen en hymnen.

23-10-2025: De winterfeesten van Sint Maarten

De winterfeesten van Sint Maarten

Spreker: Ineke Strouken
Datum: donderdag 23 oktober 2025
Locatie: Zaal Hotel Centraal
Adres: Wilhelminaplein 3, Someren
Aanvang: 20:00 uur
Toegang: iedereen is welkom

In deze lezing vertelt Ineke Strouken waar de tradities en rituelen in de winter vandaan komen.

Tot ver in de negentiende eeuw werd het jaar verdeeld in twee delen: de slechte en de goede tijd. De moeilijke tijd begon op Sint Maarten, 11 november en liep tot en met Carnaval. Daarna begonnen de voorbereidingen voor de goede tijd, die begon met Pasen. In de slechte tijd was het belangrijk om zuinig te zijn met voedsel, licht en brandstof, zodat er genoeg was voor de hele winter. Wij kunnen ons dat niet voorstellen, omdat wij het hele jaar door vers voedsel in de supermarkt kunnen kopen en wij hebben het ook niet meer koud. De christelijke feestdagen hielpen met overleven. Op feestdagen, zoals Driekoningen, mochten mensen langs de deur gaan om te bedelen en twee vastenperioden zorgden ervoor dat niet alles meteen werd opgegeten. Daarom zijn er zoveel feestdagen in de winter.

Over al die feestdagen is een religieus verhaal te vertellen, maar ook een cultureel verhaal.

Waarom eten wij speculaas met Sinterklaas en zetten wij met Kerstmis een boom met ballen in huis?
Waarom steken wij op oudejaarsavond vuurwerk af en nemen we op nieuwjaarsdag een duik in het koude water?
Waarom verkleden we ons met Carnaval en sluiten we af met haring?

Dit alles heeft een betekenis.

Ineke Strouken was 32 jaar directeur van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur, later Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland. Van 1998 tot en met 2011 was ze hoofdredacteur van het tijdschrift Traditie. Via boeken, artikelen en radio-uitzendingen vertelt ze over de (historische) achtergronden van tradities. Ze is bestuurslid van Brabants Heem.

18-11-2025: Vergadering begroting en presentatie over archeologie

Vergadering begroting en presentatie over archeologie

Spreker: Bestuur, na de pauze werkgroep archeologie
Datum: dinsdag 18 november 2025
Locatie: Zaal Hotel Centraal
Adres: Wilhelminaplein 3, Someren
Aanvang: 20:00 uur
Toegang: alleen leden
Kosten: gratis

Archeologie

Zoals bekend is de archeologiewerkgroep vorig jaar weer opgestart en is er regelmatig overleg in het archeologiehuis aan de Molenstraat. Op de dinsdagmorgen zijn we ook weer open voor bezoekers. Degenen die ons gevonden hebben, verlaten verrast het archeologiehuis na een bezichtiging en rondleiding. Ze weten vaak helemaal niet dat Someren en Asten zo’n belangrijke archeologische plekken zijn. Misschien zijn ook niet al onze leden daarvan op de hoogte, vandaar deze presentatie van de werkgroep.

10-12-2025: Asten en Deurne; Deurne en Asten

Asten en Deurne; Deurne en Asten

Spreker: Sandu Niessen en Ludo Boeije
Datum: woensdag 10 december 2025
Locatie: Filmzaal Museum Klok & Peel
Adres: Ostaderstraat 23, Asten
Aanvang: 20:00 uur
Toegang: iedereen is welkom
Kosten: € 5 per persoon, voor leden, sponsors en vrienden van De Vonder gratis

Deurne en Asten liggen dicht bij elkaar en komen zodoende af en toe bij elkaar over de vloer. Wat zijn de historische relaties en de verschillen tussen Asten en Deurne in vroegere tijden? De lezing is gericht op de Peel, het bestuur en de grenzen. Ook naburige dorpen als Ommel, Vlierden en Liessel ontbreken zeer zeker niet. Zat de situatie van jurisdicties ook complexer in elkaar, zoals dat zich bijvoorbeeld voordoet bij de verdeling tussen Baarle-Nassau en Baarle-Hertog? Hielden de heren van Asten en Deurne contact met elkaar? De situatie van de Heren van Deurne die later uitstierven als heren van Asten zal in de lezing geduid worden, net als die van alle latere Protestantse Heren van Asten en Deurne.

Sandu Niessen komt uit Asten, is werkzaam als planoloog en is secretaris van de Heemkundekring De Vonder. Hij heeft eerder een lezing gegeven over de grenzen van Asten. Ludo Boeije ondersteunt hem.

Ludo Boeije (80) is lid van onze zusterorganisatie in Deurne en onderzoekt al meer dan 40 jaar de ontstaansgeschiedenis van vele dorpen in Peelland. Rond de grenzen in de Peel, dus ook tussen Asten, Vlierden en Deurne wist hij veel te verduidelijken. Hij was rond 2005 ook een van de trekkers van het project Historische Peellimieten 1716 op de grens tussen Brabant en Limburg. Hij maakt bij zijn onderzoeken veel gebruik van de bijzondere bronnen die de cijnsboeken in Peelland tussen 1380 en 1840 opleveren.

Verder heeft Peter Slegers de twee heren ondersteund vanuit zijn historisch onderzoek naar de heerlijkheid Asten.